بررسی انواع نرم افزارهای آماده و سفارشی

در ادامه بررسی انواع نرم افزارهای آماده و سفارشی (اختصاصی) به اهداف ارائه هر کدام از این نرم افزارها می پردازیم. با ما در ادامه مطلب همراه باشید.

هدف از ارائه نرم افزارهای آماده:

هدف از ارایه نرم افزارهای آماده، ارائه خدمات به حجم بالایی از کاربران است و نیازمندی بر اساس مطالعه و تحقیق بر روی نمونه های انتخابی انجام می گیرد. به عنوان مثال جهت ارائه یک نرم افزار فروشگاهی تعدادی فروشگاه از صنوف مختلف به صورت تصادفی انتخاب می شوند و سیستم اعمال شده در فروش و انبارداری مطالعه و بررسی می شود. و بر اساس نتایج بدست آمده سیستم مدیریت فروشگاهی طراحی و ارائه می شود. و در ادامه با مشاهده نیازهای جدید نسخه های مختلفی ارایه می شود. و نرم افزار در دسترس عموم قرار می گیرد و کاربران با تهیه نرم افزار از امکانات آن بهره مند می شوند. طبیعتا بزرگترین مزیت این نوع نرم افزارها قیمت پایین آنها می باشد. و هدف اصلی در این نوع نرم افزارها نیز همین مساله می باشد تا تمامی کاربران حد متوسط به پایین را در سرتاسر کشور پوشش دهند. چراکه یک فروشگاه کوچک محلی توان تهیه نرم افزار با قیمت بالا را ندارد. 

هدف از ارایه نرم افزارهای سفارشی (اختصاصی):

نرم افزار سفارشی جایگزین نرم افزار آماده است! یعنی هر ایرادی که نرم افزار آماده داشته باشد نرم افزار سفارشی رفع می نماید اما توجه داشته باشید که نرم افزار سفارشی فقط و فقط نقش جایگزین را ندارد! یعنی زمانی که نرم افزار مورد نیاز کاربر در بازار موجود نباشد و یا نیاز به نرم افزاری ترکیب شده از کارایی چند نرم افزار باشد و ... راه حل نرم افزار سفارشی است. اما چون مورد مقایسه در این مطلب مقایسه نرم افزار آماده و اختصاصی است، تفاوت به این گونه مطرح شده است.

مقایسه امکانات نرم افزارهای آماده و اختصاصی​:

• نرم افزار آماده حاصل تحلیل نمونه های تصادفی و یا انتخابی است و نرم افزار سفارشی حاصل تحلیل نیازهای خود مشتری و یا کاربر نهایی است
• نرم افزار آماده در امکانات مشخصی را ارائه می دهد و نرم افزار سفارشی هر نوع امکاناتی که کاربر نهایی نیاز دارد را ارائه می کند
• نرم افزار آماده غیر قابل انعتاف است یعنی اعمال تغییرات در آن تقریبا غیر ممکن است و نرم افزار سفارشی در هر زمان قابل تغییر است و انعتاف پذیری بالایی دارد
• نرم افزار آماده هزینه ی تمام شده پایینی دارد و نرم افزار سفارشی هزینه تمام شده بالایی دارد
• نرم افزار آماده پشتیبانی کاملی ندارد! یعنی در صورت بروز مشکل در نرم افزار به دلیل اینکه تولید کننده ( معمولا) در شهر دیگری است امکان پشتیبانی کامل از نرم افزار غیر ممکن است ویا در صورت امکان هزینه بالایی جهت پشتیبانی دارد. اما در نرم افزار سفارشی قابلیت پشتیبانی کامل در هر زمان ممکن است چراکه معمولا تولید کننده با کاربر از لحاظ مسافت فاصله کوتاه تری دارد.
• امکان ارتقای نرم افزار آماده تقریبا غیر ممکن است! ویا در صورت امکان هزینه بالایی دارد چراکه تبدیل به نرم افزار سفارشی می شود! اما نرم افزار سفارشی در هر زمان و بنا به خواسته های کاربر نهایی قابل تغییر و ارتقاء است چراکه نرم افزار مختص او ساخته شده است.
• عمر مفید نرم افزارهای آماده کمتر از نرم افزارهای اختصاصی است چراکه با گذشت زمان و تغییر سخت افزار و ارائه سیستم عامل های جدید سازگاری نرم افزار آماده از بین رفته و نیازمند ارائه نسخه جدید ( تهیه نسخه جدید ) از طرف شرکت تولید کننده است که در اکثر موارد به دلیل اعمال تغییرات بسیار سازگاری نرم افزار با اطلاعات قبلی و نسخه قبلی ممکن نمی باشد ( یعنی بلا استفاده شدن اطلاعات ذخیره شده در نسخه قدیمی ) اما در نرم افزار سفارشی بدلیل اختصاصی بودن نوع طراحی در هر زمان امکان ایجاد تغییرات وسیع در نرم افزار جدید با قابلیت سازگاری سیستم های جدید و تبدیل اطلاعات قبلی ممکن است
• در نرم افزار آماده کاربر نیازمند یاد گیری نرم افزار و در صورت نیاز ارتقاء معلومات خود جهت استفاده از نرم افزار است اما در نرم افزار سفارشی نرم افزار با توجه به سطح علمی کاربر و سطح معلومات کاربر تولید و در اختیار وی قرار می گیرد حتی در صورت لزوم آموزش حضوری و نحوه اجرا و کاربری نرم افزار آموزش داده می شود.
• در نرم افزار آماده امنیت اطلاعات بسیار پایین است! با در فروش عمومی نرم افزار، افراد مخرب نیز به نرم افزار دسترسی پیدا می کنند و با ارایه راهکارهای ضد امنیتی امنیت اطلاعات را به خطر می اندازند اما در نرم افزار سفارشی امنیت تضمین شده است! چراکه نرم افزار فقط و فقط در اختیار کاربرنهایی قرار دارد.
• در نرم افزار آماده هیچ تضمینی جهت تولید نسخه های بعدی و پشتیبانی از اطلاعات وجود ندارد و شرکت تولید کننده در صورت عدم پشتیبانی و یا درصورت ورشکستگی، اطلاعات کاربران و تضمین حفظ اطلاعات را به خطر می اندازد اما در نرم افزار سفارشی به علت مستند بودن تمامی مراحل طراحی و پیاده سازی حتی در صورت ورشکستگی شرکت مستندات به کاربر تحویل داده می شوند تا با ارایه آن به شرکت های دیگر از پشتیبانی اطلاعات خود بهره مند شود ( امکان تبدیل اطلاعات در نرم افزار سفارشی امکان پذیر است )
• در نرم افزار آماده نوع برنامه ارائه شده با در نظر گرفته شدن سازگاری سخت افزاری اکثریت کاربران ( در حد متوسط ) طراحی و ارائه شده و این امر باعث میشود تا نرم افزار ارئه شده در سخت افزار پیشرفته تر نتواند از توان کامل سیستم بهره مند شود و یا سازگاری خود را در سرعت اجرای دستورات در سیستم های ضعیف تامین نماید اما در نرم افزار سفارشی نرم افزار با توجه به قطعات سخت افزاری کاربر نهایی طراحی و در اختیار وی قرار داده میشود و می تواند از حداکثر توان عملیاتی بهره مند شود.
• در نرم افزار آماده فرمول حل دستورالعمل ها بر پایه اطلاعات تحلیل شده است یعنی روند حل مسائل به صورت عمومی در نظر گرفته شده است و این امر برای کاربرانی که روش خاص خود را دارند مشکل ساز است اما در نرم افزار سفارشی فرموله بندی اطلاعات و حل مسائل با مشاوره کامل کاربر نهایی انجام می گیرد و تضمین 100% در انجام عملیات را فراهم می سازد.
•  در تولید نرم افزار آماده کاربر نهایی هیچ دخالتی ندارد اما د رتولید نرم افزار سفارشی کاربر نهایی دخالت مستقیم دارد.

همچنین قابل ذکر است که اکثریت نرم افزارهای آماده تکمیل شده نرم افزار سفارشی هستند که در مدت زمان طولانی تبدیل به نرم افزار آماده شده اند!

 

 

لازم به ذکر است انتخاب یک نرم افزار آماده و یا سفارش یک نرم افزار سفارشی بنا به سیاست های هر شرکت و سازمانی تعیین می شود و هدف از ارائه این مقاله شفاف سازی این حوزه بوده است.