چگونه فناوری اطلاعات (IT) در افزایش سطح کیفیت محیط زیست اثر گذار است
راهنمای مطالعه:
ایجاد پدیده های جدیدی چون آموزش الکترونیک، تجارت الکترونیک، بهداشت الکترونیک و در یک کلام دولت الکترونیک گواه این مدعاست.
تأثیر فناوری اطلاعات و نقش آن در پایداری زیست محیطی و اکولوژیکی، تحت عنوان ارتباطات و فناوری اطلاعات سبز، موضوعی مهم در مدیریت ICT است.
مقدمه
بدون شک استفاده از فناوری های نوین برای ارتقاء سطح رفاه بشر می باشد. از این مهم می توان در راستای حفاظت و بهسازی محیط زیست نیز استفاده نمود. جستار در منابع تحقیقاتی و پژوهش های عینی حکایت از عدم اطلاع لازم متولیان و در نتیجه نبود جایگاه واقعی فناوری اطلاعات در برنامه ریزی های کلان است. به این دلیل ضروری است که در ابتدا شناختی از عناصر تحقیق به دست آید و سپس با تلفیق آنها راهکارهای علمی و عملی ارائه گردند.
فناوری اطلاعات
فناوری اطلاعات یا فا (en:Information Technology > IT)، همچنانکه بوسیله «انجمن فناوری اطلاعات آمریکا (ITAA)» تعریف شده است: «به مطالعه، طراحی، توسعه، پیاده سازی، پشتیبانی یا مدیریت سیستم های اطلاعاتی مبتنی بر رایانه، خصوصا برنامه های نرم افزاری و سخت افزار رایانه می پردازد». به طور کوتاه، فناوری اطلاعات با مسائلی مانند استفاده از رایانه های الکترونیکی و نرم افزار سروکار دارد تا تبدیل، ذخیره، حفاظت، پردازش، انتقال و بازیابی اطلاعات به شکلی مطمئن و امن انجام پذیرد. اخیرا باب شده که تغییر اندکی در این عبارت داده می شود تا این اصطلاح به طور روشن دایره ارتباطات الکترونیک را نیز شامل گردد. بنابراین عده ای بیشتر مایلند تا عبارت «فناوری اطلاعات و ارتباطات (InformationTechnologyandCommunications) را (ITC) بنامند.
عناصر اصلی فناوری اطلاعات:
- انسان: منابع انسانی، محیط انسانی، مفاهیم و اندیشه، نوآوری
- ساز و کار: قوانین، مقررات و روش ها، سازو کارهای بهبود و رشد، سازو کارهای ارزش گذاری و مالی
- ابزار: نرم افزار، سخت افزار، شبکه و ارتباطات
- ساختار: سازمانی، فراسازمانی مرتبط، جهانی
فناوری اطلاعات متشکل از چهار عنصر اصلی اساس (انسان، ساز و کار، ابزار، ساختار) است به طوری که در این فناوری، اطلاعات از طریق زنجیره ارزشی که از بهم پیوستن این عناصر ایجاد می شود جریان یافته و پیوسته تعالی و تکامل سازمان را فرا راه خود قرار می دهد.
محیط زیست
محیط زیست از نظر مفهومی عبارتست از هر آنچه که فرایند زیستن را احاطه می کند و با آن در کنش متقابل قرار دارد. تاکنون مفهوم محیط از دیدگاه های مختلفی مورد بررسی قرار گرفته است. از دیدگاه گیاه شناسی محیط عبارتست از مجموعه فیزیکی و شیمیایی و بیولوژیک که بر گیاهان یا جامعه گیاهی در محل رویش موثر واقع می شود. از دیدگاه اکولوژیک مجموعه عوامل بیرونی که زندگی موجود زنده و یا اجتماع زیستی را در زیستگاه مربوطه تحت تاثیر قرار می دهد محیط موجود می نامند.
آنچه که از این تعاریف استنتاج می شود این است که محیط یک موجود زنده عبارتست از فضایی که موجود زنده را احاطه کرده و از طریق روابط متقابل و گوناگون ان موجود را تحت تاثیر قرار می دهد. بنابراین می توان گفت محیط متشکل از عوامل بی جان و جانداری می باشد که در یک فضای مشخص ودر زمان معین موجود زنده را تحت تاثیر قرار می دهد. بدیهی است که هرگاه موجودی از مکانی به مکان دیگر تغییر وضعیت دهد محیط موجود نیز تغییر می کند.
فن آوری اطلاعات و محیط زیست
به جرأت می توان گفت فن آوری اطلاعات مانند سایر اختراعات و پیشرفت علم بشر همچون الکتریسیته و یا موتورهای برق باعث تغییرات شگرف و عظیمی در عرصه های اقتصادی و اجتماعی در اقصی نقاط دنیا شده است. فن آوری اطلاعات بر مقوله های محیط زیستی نیز تاثیر گذاشته و با دامن های وسیع از کالاهای تولیدی تا مصرف نهایی تعاملی پر معنا با محیط زیست پیدا کرده است. اگر چه هنوز در ابتدای راه توسعه علمی میان فنآوری اطلاعات و محیط زیست می باشیم اما پیش درآمد فنآوری اطلاعات و محیط زیست تلاش های بین المللی در راستای تحقیقات گسترده در زمینه شناخت اثرات مثبت توسعه فنآوری اطلاعات بر مباحث محیط زیستی خواهد بود.
در حقیقت برای رسیدن به حد ایده آل استفاده از فنآوری اطلاعات در راستای حفاظت و بهسازی محیط زیست باستی به سه مقوله اصلی (تجارت الکترونیکی، ارتباط از راه دور و قطعات و ملزومات) در کنار سایر مقوله ها نگاهی ویژه داشت.
تجارت الکترونیکی و محیط زیست
تجارت الکترونیکی یا اقتصاد دیجیتالی (رقومی) یکی از سوژههای روز در عرصه فن آوری جهان می باشد. پیشرفت اینترنت و اقتصاد الکترونیکی دنیای جدیدی را در تجارت و فروش بسیاری از محصولات به ارمغان آورده و در حقیقت این سیستم فراگیر در حال اثرگذاری مثبت بر محیط زیست ناسالم و قیمت کالاهای خرده فروشی است. بسیاری از روش های کلان و سیاستگذاری صحیح در تجارت الکترونیکی به صرفه جویی در مصرف انرژی و مواد برای تولید و تحویل محصول کمک می نمایند. استراتژیست های محیط زیستی بایستی شبکه های مختلف پشتیبانی را تجزیه و تحلیل کنند تا با ارزیابی مصرف انرژی و اثرات عناصر مختلف بر تعدیل قیمت کالاها نتایج علمی و عملی مناسبی را به سیاست گذاران ارائه دهند تا در برنامه های توسعه نگاهی ویژه به مقوله فنآوری اطلاعات و محیط زیست صورت پذیرد.
ارتباط از راه دور و محیط زیست
ارتباط از راه دور یک موضوع مورد علاقه برای برنامه ریزان محیط زیستی است. در حقیقت ارتباط از راه دور نقش موثری در کاهش ترافیک و مشارکت در ارتباط با کاهش هزینه ها و ارتقاء بهره وری کارکنان دارد. اما ارتباط از راه دور در حال حاضر نقش چندانی در استراتژی و برنامه ریزی های کلان دولت ندارد و هنوز جایگاه واقعی خود را در محاسبات اقتصادی محیط زیست، کاهش مصرف انرژی و تقلیل آلاینده ها علی الخصوص گازهای گلخان های پیدا نکرده است.
برای عمق بخشی به پتانسیل کلان در زمینه سود و منفعت های محیط زیستی استفاده از علم ارتباط از راه دور بایستی چهار فاکتور مهم را در برنامه ریزیهای استراتژیک مدنظر قرار گیرد:
- کاهش در نرخ سفرهای درون شهری با خودروهای شخصی
- صرفه جویی در مصرف انرژی ساختمان های اداری و تجاری
- افزایش مصرف انرژی در خانه های مسکونی (مربوط به افزایش ساعت صرف شده توسط کاربران رایانه در خانه)
- تغییر و به روز کردن امکانات برقراری ارتباط از راه دور مثل موبایل ها، لپ تاپ ها، رایانه ها، ویدئو کنفرانس ها، خطوط پر سرعت اینترنت و سایر موارد مشابه
قطعات و ملزومات لجستیکی و فن آوری اطلاعات و محیط زیست
رابطه میان مصرف انرژی برای رایانه های موجود و مستعمل و انتخاب بهترین روش برای استفاده از قطعات مستعمل (فروش مجدد، به روز کردن و یا بازیافت) یکی از چالش های مهم برای استراتژی های سبزاندیش می باشد. تغییر در فرآیند تقاضا و بهره مندی از رایانه در عصر انقلاب اطلاعات کاملاً مشهود می باشد. تجهیز رایانه ای و ضرورت استفاده از فنآوری اطلاعات در تمامی شهرها و روستاهای این مرز و بوم بایستی در برنامه های توسعه جایگاه واقعی پیدا کند. در این راستا ارزیابی انتخاب رایانه (مستعمل و نیمه مستعمل) به وسیله ارزیابی چرخه طول عمر انرژی به صورت کلی در سه مقوله زیر بررسی می گردند:
- فروش مجدد به فروشگاه هایی که اجناس دست دوم دارند.
- به روز کردن رایانه های مورد نیاز
- بازیافت برای بازیابی قطعات و مواد
مطالعات نشان می دهد که فروش مجدد و به روز کردن رایانه ها و قطعات جانبی اثربخشی بیشتری در معیارها و الگوهای محیط زیستی دارند و در نتیجه میزان بازگشت سرمایه محیط زیستی بازیافت قطعات رایانه جزء نازل ترین رده ها در اقتصاد و علوم محیط زیستی می باشد.
موارد ذکر شده نشان می دهند که در مدیریت استراتژیک برای کاهش زائدات و همسویی با محیط زیست بایستی به افزایش طول عمر استفاده از قطعات تاکید نمود.
22 تیر ماه روز بزرگداشت خوارزمی و روز ملی فناوری اطلاعات بر تلاش گران این عرصه مبارک باد.
منبع:amidmarandi.blogfa.com
درباره این مطلب دیدگاهی بنویسید...
آدرس پست الکترونیک شما منتشر نخواهد شد.