شکایت از کلاهبرداری اینترنتی

همانطور که می دانیم امروزه سیستم های رایانه ای نقش بسیار حیاتی در تمام ابعاد زندگی بشر دارند و در نتیجه جرائم رایانه ای نیز روز به روز در حال گسترش هستند. قبل از اینکه به کلاهبرداری اینترنتی بپردازیم باید بگویم که اصلا کلاه برداری به چه عملی گفته می شود. کلاهبرداری جرمی است که در آن فرد با توسل به وسایل متقلبانه طرف مقابل خود را فریب داده و به این وسیله مال دیگری را برده و شرط آن منفعت مالی خود کلاهبردار یا شخص دیگری از این جریان است. بنابراین افراد با رضایت مال خود را تقدیم کلاهبردار می کنند.
حال فرض کنید تبهکاران با این روش بخواهند از طریق فضای مجازی که قابلیت انجام بیشترین جرائم را دارد دست به کلاهبرداری بزنند، البته همین مسئله موجب شده مراجع قضایی برای پیشگیری از این جرائم تدابیر ویژه ای را اتخاذ کنند.

انواع کلاهبرداری های اینترنتی

عموما جرائم رایانه ای به جرائمی اطلاق می شود که به نوعی با تجارت الکترونیک مرتبط باشد و ارتباط بین جرم و قربانی تحت یک شبکه اینترنتی انجام می شود. در کلاهبرداری اینترنتی کلاهبردار باید از طریق وارد کردن، تغییر یا محو کردن داده ها یا مختل کردن سامانه و ... مالی را تصاحب کند. به عبارت دیگر با استفاده متقلبانه از رایانه مال یا منفعتی را کسب کند.
عنصر مادی کلاهبرداری اینترنتی عبارت است از وارد کردن داده ها، تغییر داده ها، محو داده ها، ایجاد داده ها، متوقف کردن داده ها و مختل کردن سامانه البته این مصادیق تمثیلی اند و ممکن است مصادیق دیگری نیز در عمل مشمول این قاعده باشند.

فرق کلاهبرداری سنتی با کلاهبرداری اینترنتی

با کمی دقت متوجه می شوید که کلاهبرداری سنتی به این معناست که کلاهبردار با توسل به وسایل متقلبانه مال باخته را فریب داده و مال او را ببرد. فریب در واقع غفلت و ناآگاهی مالک است، بنابراین لازم است که مال باخته از متقلبانه بودن وسایل متقلبانه اطلاع نداشته و واقعا فریب خورده باشد. ولی در کلاهبرداری اینترنتی کلاهبردار باید از طریق وارد کردن، تغییر یا محو کردن داده ها یا مختل کردن سامانه و ... مال یا وجهی را تصاحب کند. حتی ممکن است اینکار بدون آگاهی بزه دیده (مال باخته) انجام گیرد.

معنی بعضی از اصطلاحات

ورود: منظور از ورود، وارد کردن اطلاعات در رایانه برای پردازش است. به طور مثال وارد کردن اطلاعات به سیستم رایانه ای بانک و موسسات مالی و اعتباری و واریز یا انتقال وجه به حساب خود و دیگری.

محو: منظور از محو، از بین بردن و حذف کردن داده ها و اطلاعات است. به طور مثال کسی با دسترسی به اطلاعات بانکی اسناد بدهکاری خود را در بانک از بین ببرد.

ایجاد: منظور از ایجاد، به وجود آوردن اطلاعاتی است که وجود نداشته اند. به طور مثال کسی اطلاعات خود را به طور غیر مجاز وارد سامانه طرح ترافیک می کند.

متوقف کردن: منظور از متوقف کردن، ایجاد وقفه و قطع جریان دسترسی به اطلاعات است. به طور مثال کسی در زمان انتقال وجه با قطع جریان دسترسی و ایجاد وقفه در زمانی که پول در حال واریز به حساب دیگری است پول را وارد حساب خود کند.

مختل کردن سامانه: منظور از مختل کردن سامانه ایجاد اختلال غیر مجاز در کار سیستم رایانه ای و کسب منفعت برای خود در فاصله زمانی که اختلال صورت گرفته است.

رسیدگی به شکایات از تبهکاران اینترنتی

شهروندان می توانند از سایت های اینترنتی که اقدامات متخلفانه و مجرمانه انجام می دهند، شکایت نمایند. به طور کلی روش های شکایت از سایت های اینترنتی می تواند از طریق:
سایت ای نماد،

از طریق ثبت گزارش به پلیس فتا و یا طرح شکایت در مراجع قضایی باشد.

اهداف تشکیل پلیس فتا

تامین امنیت فضای سایبری برای کسب و کارها و کاربران آن و حفظ شدن اصول اخلاقی و دینی در آن، هم چنین رعایت ارزش های انسانی و هنجارهای جامعه، هدفی است که با آن، می توان فلسفه تشکیل پلیس فضای تولید و تبادل اطلاعات (fata) کشور را توجیه کرد. هدف این پلیس، این است که با در دست داشتن تخصص و تجهیزات لازم، امنیت این فضا را تامین کند و اقدام به پیش بینی، جلوگیری و کشف جرایمی که ممکن است در این فضا رخ دهد نماید.

کلاهتان را در نت بر ندارند

وظایف پلیس فتا

همانطور که در قسمت های قبل توضیح دادیم، پلیس فتا، با رواج استفاده از اینترنت، و با هدف ایجاد امنیت، در فضای مجازی، برای کاربران و استفاده کنندگان این فضا، ایجاد شد. همانند سایر شاخه های نیروی انتظامی در کشور ما، پلیس فتا نیز، دارای وظایفی می باشد. در پاسخ به این پرسش که وظایف پلیس فتا چیست، باید گفت، وظایف fata، به شرح زیر است:

• ایجاد امنیت و کاهش مخاطرات برای فعالیت های علمی، اقتصادی، اجتماعی در جامعه اطلاعاتی
  
• حفاظت و صیانت از هویت دینی و ملی
  
• مراقبت و پایش از فضای تولید و تبادل اطلاعات، با هدف پیشگیری از تبدیل شدن این فضا به بستری برای انجام فعالیت های غیرقانونی
  
• ممانعت از تعرض، به ارزش ها و هنجارهای جامعه
  

فیشینگ چیست؟

به جرمی گفته می شود که بر اساس آن، یک نفر، با استفاده از روش هایی مانند فرستادن پیامک یا ایمیل های جعلی و یا طراحی درگاه های پرداخت جعلی، اطلاعات شخصی دیگران، از جمله اطلاعات حساب بانکی شان را به دست بیاورد و اقدام به سرقت و کلاهبرداری اینترنتی، از حساب آن ها کند.

مجازات فیشینگ

هر کس به طور غیر مجاز، داده‎ های متعلق به دیگری را برباید، چنانچه عین داده ها در اختیار صاحب آن باشد، به جزای نقدی از یک میلیون ریال تا 20 میلیون ریال و در غیر این صورت به حبس از 91 روز تا یک سال یا جزای نقدی از پنج تا بیست میلیون ریال یا هر دو مجازات، محکوم خواهد شد.

ماده 13 قانون جرایم رایانه ای مقرر می دارد:
"هر کس به طور غیرمجاز، از سیستم های رایانه ای یا مخابراتی، با ارتکاب اعمالی از قبیل وارد کردن، تغییر، محو، ایجاد یا متوقف کردن داده‎ ها یا مختل کردن سیستم، وجه یا مال یا منفعت یا خدمات یا امتیازات مالی برای خود یا دیگری تحصیل کند، علاوه بر رد مال به صاحب آن، به حبس از یک تا پنج سال یا جزای نقدی از بیست تا یکصد میلیون ریال یا هر دو مجازات، محکوم خواهد شد."

برخی از ابهامات

1. امن ترین راه برای پرداخت وجه بعد از خرید از پیج های اینستاگرام و یا اپلیکیشن های مشابه چه می باشد؟
   یکی از امن ترین راه ها برای پرداخت بعد از خرید از طریق اینستاگرام، استفاده از درگاه های پرداخت امن می باشد.
   
2. برای شکایت از پیج های اینستاگرام اپلیکیشن های مشابه در صورت عدم ارسال محصول و مواردی از این دست باید به کدام مرجع مراجعه کرد؟
   به منظور شکایت از پیج های اینستاگرام اپلیکیشن های مشابه باید به دادسرای جرائم رایانه ای مراجعه کرد و نمی توان از طریق تعزیرات اقدام کرد.
   
3. یکی از راه های شناخت پیج های معتبر اینستاگرام اپلیکیشن های مشابه چه می باشد؟
   اصولا پیج هایی که پشتوانه سایت دارندد پیج های معتبرتری می باشند از آن جهت که نظارت بر سایت های اینترنتی بسیار بیشتر می باشد.

و در آخر بگویم که وظیفه اجتماعیمان حکم می کند که در صورتی که به تخلفاتی همچون موارد گفته شده در بالا برخورد کردید لطفا آن را به پلیس فتا گزارش دهید.